Biologia i teodycea
Homo poeticus Czesława Miłosza
Biologia i teodycea jest próbą odczytania dzieła Czesława Miłosza w świetle
opozycji między obrazem świata, jaki narzuca nauka, a wyobraźnią religijną i duchowym
wymiarem sztuki poetyckiej. O ile doniosłość tej opozycji wydaje się czymś oczywistym
w horyzoncie myśli i twórczości Noblisty, o tyle badanie jej antropologicznych i
artystycznych konsekwencji natrafia na poważne trudności. Poetycka wizja Miłosza
rozwija się w napięciu pomiędzy biologią a eschatologią, fizyczną nędzą ludzkiego
gatunku a kosmicznym znaczeniem człowieczeństwa. Nie daje się ona wyczerpująco opisać
ani w porządku religijnych czy filozoficznych doktryn, ani w porządku wiedzy naukowej.
Jednak stąd właśnie bierze się jej siła – z rozległości oraz intensywności
poszukiwań poety, z mariażu wiedzy, doświadczenia i poznawczej gorliwości. Temu
wszystkiemu musi sprostać czytelnik. Książka Joanny Zach różni się zatem od prac
polonistycznych i wykracza w swoich założeniach poza dziedzinę literaturoznawstwa.
Biologia i teodycea stanowi próbę całościowego ujęcia problematyki dotąd nie dość
wyraźnie rozpoznanej, traktowanej marginalnie bądź przedstawianej jako jeden z kontekstów
twórczości autora Ziemi Ulro. To także „kronika” wieloletniego obcowania z
Miłoszem, zdająca sprawę z osobistych spotkań z człowiekiem i jego dziełem, a także
z ryzykownych wędrówek po labiryncie jego myśli.
Joanna Zach – historyk literatury XIX i XX wieku, autorka prac
opublikowanych w języku polskim, angielskim, francuskim i fińskim. Wydała między
innymi: Monolog różnogłosy. O dramatach współczesnych Cypriana Norwida (Kraków 1993)
oraz Miłosz i poetyka wyznania (Kraków 2002).
290 stron, Format: 15.0x23.0cm, oprawa miękka