Komentarz do ustawy o rachunkowości
Szczegółowy komentarz do ustawy o rachunkowości stworzony z myślą o
praktykach – kompleksowe opracowanie zagadnień ujętych w podstawowym akcie prawnym
polskiego prawa bilansowego przygotowane przez specjalistów – biegłych rewidentów
renomowanej firmy audytorskiej. Komentarz jest wynikiem ich doświadczeń nabytych przy
realizacji wielu projektów z zakresu rachunkowości
Każdy artykuł ustawy jest komentowany z uwzględnieniem przepisów:
- odpowiednich rozporządzeń wykonawczych wydanych do ustawy o rachunkowości
- KSR oraz Międzynarodowych Standardów Rachunkowości, Międzynarodowych Standardów
Sprawozdawczości Finansowej i związanych z nimi interpretacji
- prawa podatkowego, kodeksu spółek handlowych i innych aktów prawnych.
Komentarzowi do poszczególnych artykułów ustawy towarzyszą liczne tabele i schematy
oraz przede wszystkim przykłady pomagające zrozumieć dane zagadnienie, a także
ułatwiające zastosowanie przepisu w praktyce.
Najważniejsze zmiany w ustawie o rachunkowości uwzględnione w V wydaniu Komentarza… :
- szereg zmian powiązanych z nową ustawą z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych
rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym – zmienione zasady dotyczące
wyboru firmy audytorskiej, treści umowy o badanie sprawozdania finansowego;
- zmiana katalogu jednostek zaliczanych do kategorii małych podmiotów oraz
konsekwencje z tym związane (w tym m.in. wyłączenie fundacji i stowarzyszeń z tej
kategorii);
- nowe limity, po przekroczeniu których jednostka musi prowadzić pełną księgowość;
- zmiany w katalogu jednostek, które mogą korzystać z uproszczeń w ujmowaniu leasingu,
najmu, dzierżawy w księgach rachunkowych;
- wprowadzenie nowego wzoru sprawozdania finansowego odrębnie dla organizacji pożytku
publicznego – zgodnie z nowym załącznikiem nr 6 do ustawy o rachunkowości
- wprowadzenie obowiązku wykazywania w sprawozdaniu bardzo obszernych informacji
niefinansowych – dotyczy głównie bardzo dużych jednostek gospodarczych;
- zmiany w technicznym rachunku ubezpieczeń oraz ogólnym rachunku zysków i strat sporządzanym
przez zakłady ubezpieczeń.
Stan prawny: 21 czerwca 2017 r.
Wykaz skrótów.
Wstęp
USTAWA z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości
Rozdział 1 Przepisy ogólne
Art. 1 [Zakres przedmiotowy ustawy]
Art. 2 [Zakres podmiotowy ustawy]
Art. 3 [Definicje i zasady rachunkowości]
Art. 4 [Zasady i zakres rachunkowości, odpowiedzialność kierownika jednostki]
Art. 4a [Odpowiedzialność kierownika jednostki i organów nadzorujących]
Art. 5 [Zasada ciągłości i zasada kontynuacji działalności]
Art. 6 [Zasada memoriału i zasada współmierności]
Art. 7 [Zasada ostrożności i zasada zakazu kompensaty]
Art. 8 [Zasada istotności, zmiana zasad rachunkowości]
Rozdział 2 Prowadzenie ksiąg rachunkowych
Art. 9 [Język i waluta ksiąg rachunkowych]
Art. 10 [Dokumentacja zasad (polityki) rachunkowości]
Art. 11-11a [Miejsce prowadzenia ksiąg rachunkowych]
Art. 12 [Otwarcie i zamknięcie ksiąg rachunkowych]
Art. 13 [Ogólne wymogi dotyczące ksiąg rachunkowych]
Art. 14 [Zasady prowadzenia dziennika]
Art. 15 [Zasady prowadzenia kont księgi głównej]
Art. 16 [Zasady prowadzenia kont ksiąg pomocniczych]
Art. 17 [Zakres i zasady ewidencji kont ksiąg pomocniczych]
Art. 18 [Zestawienie obrotów i sald]
Art. 19 [Inwentarz]
Art. 20 [Podstawa zapisu księgowego]
Art. 21 [Wymogi formalne dowodów księgowych]
Art. 22 [Cechy dowodów księgowych i korygowanie błędów w nich zawartych]
Art. 23 [Wymogi formalne zapisów księgowych]
Art. 24 [Wymogi ksiąg rachunkowych]
Art. 25 [Poprawianie błędów w zapisach księgowych]
Rozdział 3 Inwentaryzacja
Art. 26 [Metody, terminy i częstotliwość inwentaryzacji]
Art. 27 [Dokumentacja i różnice inwentaryzacyjne]
Rozdział 4 Wycena aktywów i pasywów oraz ustalenie wyniku finansowego
Art. 28 [Wycena aktywów i pasywów oraz kategorie wyceny]
Art. 28a [Zakaz w wycenie dla jednostek mikro]
Art. 28b [Uproszczenia dla jednostek małych]
Art. 29 [Brak kontynuacji działalności]
Art. 30 [Wycena pozycji wyrażonych w walutach obcych]
Art. 31 [Wycena środków trwałych]
Art. 32 [Odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe oraz z tytułu trwałej utraty wartości]
Art. 33 [Wycena wartości niematerialnych i prawnych]
Art. 34 [Wycena rzeczowych składników aktywów obrotowych]
Art. 34a-34c [Niezakończone usługi długoterminowe]
Art. 34d [Uproszczenia w ujmowaniu usług długoterminowych]
Art. 35 [Wycena inwestycji]
Art. 35a [Instrument finansowy u emitenta lub wystawcy oraz rachunkowość zabezpieczeń]
Art. 35b-35c [Odpisy aktualizujące wartość należności]
Art. 35d [Tworzenie i ewidencja rezerw]
Art. 36 [Kapitały]
Art. 36a [Akcje, udziały własne]
Art. 37 [Podatek odroczony]
Art. 38 [Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe w zakładach ubezpieczeń lub reasekuracji]
Art. 39 [Rozliczenia międzyokresowe kosztów]
Art. 40 (uchylony)
Art. 41 [Ujęcie i rozliczanie rozliczeń międzyokresowych przychodów]
Art. 42 [Wynik finansowy jednostki innej niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady
reasekuracji]
Art. 43 [Wynik finansowy banku]
Art. 44 [Wynik finansowy zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji]
Rozdział 4a Łączenie się spółek
Art. 44a [Metody połączenia oraz dzień połączenia]
Art. 44b [Metoda nabycia]
Art. 44c [Metoda łączenia udziałów]
Art. 44d [Ujęcie nabycia zorganizowanej części jednostki lub podziału spółek]
Rozdział 5 Sprawozdania finansowe jednostki
Art. 45 [Ogólne zasady sporządzania sprawozdania finansowego]
Art. 46 [Wytyczne w kwestii sporządzania bilansu]
Art. 47 [Wytyczne odnoszące się do sporządzania rachunku zysków i strat]
Art. 48 [Wytyczne dotyczące sporządzania informacji dodatkowej]
Art. 48a [Wytyczne dotyczące sporządzania zestawienia zmian w kapitale]
Art. 48b [Wytyczne dotyczące sporządzania rachunku przepływów pieniężnych]
Art. 49 [Wytyczne dotyczące sporządzania sprawozdania z działalności jednostki]
Art. 49a [Sprawozdanie finansowe jednostki mikro]
Art. 49b [Oświadczenie na temat informacji niefinansowych]
Art. 50 [Szczegółowość sprawozdania finansowego]
Art. 51 [Zasady sporządzania łącznego sprawozdania finansowego]
Art. 52 [Termin sporządzenia i podpisywanie sprawozdania finansowego i sprawozdania z
działalności jednostki]
Art. 53 [Zatwierdzenie rocznego sprawozdania finansowego]
Art. 54 [Zdarzenia po dniu bilansowym i błąd podstawowy]
Rozdział 6 Skonsolidowane sprawozdania finansowe grupy kapitałowej
Art. 55 [Ogólne wytyczne dotyczące sporządzania skonsolidowanego sprawozdania
finansowego]
Art. 56 [Zwolnienia z obowiązku sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego]
Art. 57 [Jednostki zależne fakultatywnie nieobejmowane skonsolidowanym sprawozdaniem
finansowym]
Art. 58 [Jednostki zależne fakultatywnie nieobejmowane skonsolidowanym sprawozdaniem
finansowym]
Art. 59 [Metody konsolidacji]
Art. 60 [Metoda konsolidacji pełnej]
Art. 61 [Metoda konsolidacji proporcjonalnej]
Art. 62 [uchylony]
Art. 63 [Metoda praw własności]
Art. 63a [Trwała utrata wartości udziałów w jednostkach podporządkowanych]
Art. 63b [Jednolitość zasad (polityki) rachunkowości jednostek objętych
skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym]
Art. 63c [Wymogi formalne dotyczące skonsolidowanego sprawozdania finansowego]
Art. 63d [Skonsolidowane sprawozdania finansowe emitentów papierów wartościowych]
Rozdział 6a Sprawozdanie z płatności na rzecz administracji publicznej
Art. 63e [Definicje związane ze sprawozdaniem płatności na rzecz administracji
publicznej]
Art. 63f [Sprawozdanie z płatności na rzecz administracji publicznej]
Art. 63g [Skonsolidowane sprawozdanie z płatności na rzecz administracji publicznej]
Art. 63h [Zwolnienia z obowiązku sporządzania sprawozdania z płatności lub
skonsolidowanego sprawozdania z płatności]
Art. 63i [Uproszczenie dla jednostek sporządzających sprawozdanie z płatności lub
skonsolidowane sprawozdanie z płatności zgodnie z przepisami prawa państwa spoza
Europejskiego Obszaru Gospodarczego]
Art. 63j [Termin sporządzenia sprawozdania z płatności oraz skonsolidowanego
sprawozdania z płatności oraz jego podpisywanie]
Rozdział 7
Badanie, składanie do właściwego rejestru sądowego, udostępnianie i
ogłaszanie sprawozdań finansowych
Art. 64 [Zakres obowiązku badania sprawozdania finansowego]
Art. 64a-65 [uchylone]
Art. 66 [Wybór firmy audytorskiej i podpisanie z nią umowy]
Art. 67 [Dostęp do informacji]
Art. 67a [uchylony]
Art. 68 [Termin udostępnienia odpowiednich dokumentów wspólnikom, akcjonariuszom lub członkom]
Art. 69 [Złożenie dokumentów w rejestrze sądowym]
Art. 70 [Ogłoszenie wymaganych dokumentów]
Art. 70a [Oświadczenie o braku obowiązku sporządzenia i złożenia rocznego
sprawozdania finansowego]
Rozdział 8 Ochrona danych
Art. 71 [Zakres ochrony danych i zasady ochrony danych przy prowadzeniu ksiąg przy
użyciu komputera]
Art. 72 [Zbiory utrwalone na informatycznych nośnikach danych]
Art. 73 [Sposób przechowywania zbiorów]
Art. 74 [Okresy przechowywania zbiorów]
Art. 75 [Udostępnianie osobie trzeciej zbiorów]
Art. 76 [Zbiory jednostek, które zakończyły działalność]
Rozdział 8a Usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych
Art. 76a [Działalność prowadzona w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych
i osoby uprawnione do jej wykonywania]
Art. 76b-76g [uchylone]
Art. 76h [Ubezpieczenie działalności w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg
rachunkowych]
Art. 76i [uchylony]
Rozdział 9 Odpowiedzialność karna
Art. 77 [Odpowiedzialność karna za nieprowadzenie ksiąg rachunkowych i niesporządzanie
sprawozdania finansowego]
Art. 78 [Odpowiedzialność karna biegłego rewidenta]
Art. 79 [Odpowiedzialność karna za inne uchybienia]
Rozdział 10 Przepisy szczególne i przejściowe
Art. 80 [Wyłączenia ze stosowania niektórych przepisów]
Art. 80a [uchylony]
Art. 81 [Dyspozycja do wydawania aktów wykonawczych]
Art. 82 [Możliwość wydania aktów wykonawczych]
Art. 83 [Wzorcowe plany kont]
Rozdział 11 Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy końcowe
[Art. 84-86 pominięto]
Załączniki
Załącznik nr 1
Załącznik nr 2
Załącznik nr 3
Załącznik nr 4
Załącznik nr 5
Załącznik nr 6
Wykaz aktów prawnych
992 stron, Format: 23.4x16.2, oprawa miękka
