Chcesz wiedzieć więcej o genetyce? Ten praktyczny podręcznik szybko sprawi, że
będziesz na bieżąco z wszystkimi podstawami genetyki i najświeższymi odkryciami w
dziedzinie. Od cech dziedziczonych, dominujących i recesywnych do podwójnej helisy DNA,
a wszystko to podane w przystępny, czytelny sposób. Dowiesz się też, jak ludzie
wykorzystują genetykę do leczenia chorób, tworzenia nowych produktów, zwalczania
przestępstw... oraz klonowania kotów.
O autorce (15)
Podziękowania od autorki (17)
Wprowadzenie (19)
- O książce (19)
- Konwencje użyte w książce (20)
- Czego nie musisz czytać (20)
- Naiwne założenia (20)
- Jak podzielona jest książka (21)
- Część I: Kluczowe zagadnienia genetyki: zacznijmy od podstaw (21)
- Część II: DNA: materiał genetyczny (21)
- Część III: Genetyka i Twoje zdrowie (22)
- Część IV: Genetyka i Twój świat (22)
- Część V: Dekalogi (22)
- Ikony wykorzystane w książce (22)
- Co dalej (23)
CZĘŚĆ I: KLUCZOWE ZAGADNIENIA GENETYKI: ZACZNIJMY OD PODSTAW (25)
Rozdział 1: Co to takiego genetyka i dlaczego powinieneś trochę ją poznać
(27)
- Co to takiego genetyka? (27)
- Genetyka klasyczna: przekazywanie cech z pokolenia na pokolenie (28)
- Genetyka molekularna: DNA i chemia genów (29)
- Genetyka populacyjna: genetyka grup (30)
- Genetyka ilościowa: zrozumieć dziedziczenie (31)
- Z życia genetyka (31)
- W laboratorium genetycznym (31)
- Przegląd karier w genetyce (33)
Rozdział 2: Podstawowa biologia komórki (39)
- Zaglądamy do Twojej komórki (40)
- Komórki pozbawione jądra (40)
- Komórki z jądrem (41)
- Analiza podstaw chromosomów (43)
- Mitoza: czas na podział (46)
- Krok 1. Czas rosnąć (47)
- Krok 2. Podział chromosomów (49)
- Krok 3. Wielki podział (51)
- Mejoza: produkcja komórek do rozmnażania (51)
- Mejoza część 1. (53)
- Mejoza II: kontynuacja (54)
- Mamo, skąd się wziąłem? (55)
Rozdział 3: Wyobraź sobie groszek: odkrywanie praw dziedziczenia (57)
- W ogrodzie z Grzegorzem Mendlem (58)
- Zrozumieć mowę dziedziczenia (60)
- Upraszczamy dziedziczenie (61)
- Określanie dominacji (61)
- Segregacja alleli (63)
- Deklarowanie niezależności (65)
- Szukamy nieznanych alleli (66)
- Użycie podstaw prawdopodobieństwa do określania dziedziczności (66)
- Rozwiązywanie prostych problemów genetycznych (67)
- Deszyfracja krzyżówki jednogenowej (69)
- Zmierzmy się z krzyżówką dwugenową (69)
Rozdział 4: Siły porządkowe. Zastosowanie praw Mendla do cech złożonych
(73)
- Dominujące allele rządzą... czasami (74)
- Krok do tyłu z dominacją niepełną (74)
- Bądźmy uczciwi wobec kodominacji (75)
- Guzdramy się z niepełną penetracją (76)
- Allele prowadzące do komplikacji (76)
- Więcej niż dwa allele (77)
- Allele letalne (78)
- Czas skomplikować sobie życie (79)
- Kiedy geny wzajemnie oddziałują (79)
- Geny w ukryciu (79)
- Geny sprzężone razem (82)
- Jeden gen o wielu fenotypach (85)
- Odkrywamy więcej wyjątków od praw Mendla (85)
- Epigenetyka (85)
- Imprinting genomowy (86)
- Antycypacja (86)
- Efekty środowiskowe (87)
Rozdział 5: Różnica ma znaczenie. Genetyka płci (89)
- Zacznijmy od X: skąd ta cała płciowość (90)
- Determinacja płci u ludzi (90)
- Determinacja płci u innych organizmów (93)
- Schorzenia związane z determinacją płci u ludzi (96)
- Dodatkowe chromosomy X (98)
- Dodatkowe chromosomy Y (99)
- Jeden X i brak Y (99)
- Znalezione na chromosomach płciowych: dziedziczenie sprzężone z płcią (99)
- Zaburzenia sprzężone z chromosomem X (100)
- Cechy ograniczone płcią (101)
- Cechy związane z płcią (102)
- Cechy sprzężone z Y (102)
CZĘŚĆ II: DNA: MATERIAŁ GENETYCZNY (103)
Rozdział 6: DNA: podstawa życia (105)
- Dekonstrukcja podwójnej helisy (106)
- Chemiczne składniki DNA (108)
- Składanie podwójnej helisy: struktura DNA (111)
- Analizujemy inne typy DNA (116)
- DNA jądrowe (116)
- Mitochondrialne DNA (116)
- Chloroplastowe DNA (117)
- Zagłębiamy się w historię DNA (118)
- Odkrycie DNA (118)
- Przestrzeganie reguł Chargaffa (119)
- Trochę niezgody i helisa: Franklin, Wilkins, Watson i Crick (119)
Rozdział 7: Replikacja: kopiowanie Twojego DNA (121)
- Rozpinamy: tworzenie matrycy dla nowego DNA (122)
- W jaki sposób DNA ulega skopiowaniu (125)
- Poznaj zespół do spraw replikacji (126)
- Dzielenie helisy (129)
- Czas na rozruch (131)
- Nici wiodące i nici opóźniające (132)
- Wszystko łączy się w całość (133)
- Sprawdzanie poprawności replikacji (133)
- Replikacja u eukariontów (134)
- Hamujemy: telomery (135)
- Kończenie pracy (136)
- W jaki sposób replikuje się koliste DNA (137)
- Theta (138)
- Toczące się koło (138)
- Pętla D (138)
Rozdział 8: Sekwencjonowanie Twojego DNA (139)
- Przymierzamy kilka genów (140)
- Droga do sekwencjonowania ludzkiego genomu (142)
- Genom drożdży (142)
- Elegancki genom nicienia (144)
- Genom kury domowej (144)
- Projekt poznania ludzkiego genomu (145)
- Sekwencjonowanie: odczytywanie języka DNA (147)
- Identyfikacja graczy w sekwencjonowaniu DNA (147)
- Odnajdywanie treści w wynikach sekwencjonowania (149)
Rozdział 9: RNA: bliski kuzyn DNA (151)
- Wiesz już dużo o RNA (151)
- Dorzućmy nieco innych cukrów (152)
- Poznaj nową zasadę: uracyl (153)
- Pleciemy nić! (154)
- Transkrypcja: kopiowanie informacji DNA na język RNA (155)
- Przygotowanie do transkrypcji (156)
- Inicjacja (159)
- Elongacja (161)
- Terminacja (161)
- Obróbka potranskrypcyjna (162)
- Dorzucamy czapeczkę i ogonek (162)
- Edycja informacji (163)
Rozdział 10: Translacja kodu genetycznego (165)
- Dobre serce degenerata (166)
- Znaczenie kombinacji (167)
- W ramce! Odczytywanie kodu (168)
- Nie do końca uniwersalny (169)
- Poznaj zespół do spraw translacji (169)
- Wycieczka translacyjna (169)
- Inicjacja (170)
- Elongacja (173)
- Terminacja (173)
- Białka to cenne polipeptydy (176)
- Poznajemy grupy rodnikowe (176)
- Białka uzyskują kształt (177)
Rozdział 11: Ekspresja genu: jaka urocza para genów (179)
- Geny pod kontrolą (180)
- Kontrola transkrypcyjna ekspresji genów (182)
- Ciasno nawinięte: efekty pakowania DNA (182)
- Geny kontrolujące geny (183)
- Hormony włączające geny (185)
- Kontrola wsteczna: to, co dzieje się po transkrypcji (188)
- Ramię w ramię: splicing RNA (188)
- Cicho bądź! Wyciszanie mRNA (190)
- Najlepiej spożyć przed: mRNA (190)
- Wytracona kontrola genów (191)
- Modyfikacja miejsca translacji (191)
- Modyfikacja czasu translacji (191)
- Modyfikacja kształtu białka (192)
CZĘŚĆ III: GENETYKA I TWOJE ZDROWIE (195)
Rozdział 12: Poradnictwo genetyczne (197)
- Poznajmy doradców genetycznych (198)
- Budowanie i analiza drzewa genealogicznego (199)
- Cechy autosomalne dominujące (201)
- Cechy autosomalne recesywne (203)
- Cechy recesywne sprzężone z chromosomem X (205)
- Cechy dominujące sprzężone z chromosomem X (206)
- Cechy sprzężone z chromosomem Y (208)
- Badania genetyczne, czyli wiedzieć z wyprzedzeniem (209)
- Badania ogólne (209)
- Badania prenatalne (209)
- Badania przesiewowe noworodka (211)
Rozdział 13: Mutacje i choroby dziedziczne: rzeczy, których nie zmienisz
(213)
- Klasyfikujemy rodzaje mutacji (214)
- Co powoduje mutacje (215)
- Mutacje spontaniczne (215)
- Mutacje indukowane (219)
- Twarzą w twarz z konsekwencjami mutacji (222)
- Rozważamy opcje naprawy DNA (224)
- Analizujemy często spotykane choroby dziedziczne (225)
- Mukowiscydoza (225)
- Anemia sierpowata (226)
- Choroba Taya-Sachsa (227)
Rozdział 14: Bliższe spojrzenie na genetykę nowotworu (229)
- Definicja nowotworu (230)
- Nowotwór łagodny: prawie nieszkodliwy (230)
- Nowotwory złośliwe: naprawdę straszne (231)
- Przerzuty: nowotwór w ruchu (233)
- Nowotwór jako choroba DNA (234)
- Cykl komórkowy i nowotwór (234)
- Pod zasłoną aberracji chromosomowych (240)
- Rozkładamy typy nowotworów na czynniki pierwsze (241)
- Nowotwory dziedziczne (242)
- Nowotwory, którym można zapobiec (245)
Rozdział 15: Choroby chromosomowe: wszystko sprowadza się do liczb (249)
- Co skrywają przed nami chromosomy (250)
- Liczymy chromosomy (251)
- Aneuploidia: dodatkowe lub brakujące chromosomy (251)
- Euploidia: zestawy chromosomów (253)
- Przyglądamy się zróżnicowaniu chromosomów (255)
- Kiedy brakuje chromosomów (256)
- Kiedy chromosomów jest za dużo (257)
- Inne rzeczy, które mogą pójść źle (260)
Rozdział 16: Terapie genowe w leczeniu chorób genetycznych (267)
- Uśmierzanie choroby genetycznej (268)
- Poszukiwanie środków transportu dla genów (268)
- Wirusy od szybkiej roboty (269)
- Wirusy trzymające się nieco z daleka (270)
- Zdrowe geny na scenę! (271)
- Sprawdzamy bibliotekę DNA (273)
- Mapowanie genu (276)
- Postęp na frontach terapii genowej (277)
CZĘŚĆ IV: GENETYKA I TWÓJ ŚWIAT (279)
Rozdział 17: Śledzenie historii ludzkości i przyszłość planety (281)
- Zmienność genetyczna jest wszędzie (282)
- Częstość allelu (283)
- Częstość genotypu (284)
- Analizujemy prawo genetyki populacyjnej Hardy'ego-Weinberga (285)
- Związki alleli z genotypami (285)
- Łamanie prawa (287)
- Mapowanie puli genów (288)
- Wielka szczęśliwa rodzina (289)
- Odkrywamy sekretne życie towarzyskie zwierząt (290)
- Zmiana form z biegiem czasu: genetyka ewolucyjna (291)
- Zmienność genetyczna to klucz (292)
- Skąd biorą się nowe gatunki (292)
- Rosnące drzewo ewolucji (294)
Rozdział 18: Rozwiązywanie zagadek z użyciem DNA (295)
- Analiza śmieciowego DNA w celu ustalenia tożsamości (296)
- Na miejscu zbrodni: gdzie to DNA (298)
- Zbieranie dowodów biologicznych (298)
- Idziemy do laboratorium (300)
- Zaprzęgnięcie DNA do łapania przestępców (i uwalniania niewinnych) (305)
- Dopasowanie dowodu do zbira (305)
- Drugie spojrzenie na winnego (307)
- Wszystko, co spokrewnione: szukamy rodziny (307)
- Testy na ojcostwo (308)
- Badanie pokrewieństwa (310)
Rozdział 19: Genetyka nie do poznania: nowe geny w roślinach i zwierzętach
(313)
- Organizmy modyfikowane genetycznie (314)
- Modyfikacje w polu (314)
- Poleganie na promieniowaniu i substancjach chemicznych (316)
- Nieumyślne wprowadzanie modyfikacji (316)
- Stare geny w nowych miejscach (317)
- Kontrowersje wokół hodowli roślin transgenicznych (318)
- Proces transgenezy u roślin krok po kroku (318)
- Odkrywamy zastosowania komercyjne (321)
- Rozważmy za i przeciw (321)
- Analiza skutków (324)
- Menażeria GMO (325)
- Transgeniczne zwierzęta (325)
- Błahostki ze zmodyfikowanymi genetycznie owadami (328)
- Zabawy z transgenicznymi bakteriami (329)
Rozdział 20: Klonowanie: jesteś jedyny w swoim rodzaju (331)
- Wyślijcie klony (332)
- Klonowanie zwierząt: podobne do mam (332)
- Klonowanie przed Dolly: praca z komórkami płciowymi (333)
- Odkrywamy, dlaczego Dolly wzbudza takie emocje (334)
- Tworzenie klonów (335)
- Robimy bliźniaki (335)
- Użycie jądra komórki somatycznej do stworzenia klona (336)
- Oko w oko z problemami klonów (338)
- Szybsze starzenie (339)
- Większe potomstwo (339)
- Pomyłki w rozwoju (341)
- Wpływ środowiska (342)
- W ferworze wojen klonów (343)
- Argumenty za klonowaniem (343)
- Argumenty przeciwko klonowaniu (344)
Rozdział 21: Czas na (zasłużoną) dyskusję etyczną (347)
- Krótko o rasizmie genetycznym (348)
- Dzieci zaprojektowane na zamówienie (349)
- Mit projektowanych dzieci (349)
- Prawdziwy świat nauki: diagnoza prenatalna (350)
- Kto wie? Uzyskanie świadomej zgody (351)
- Określanie ograniczeń dla badań genetycznych (351)
- Praktykowanie bezpiecznej terapii genowej (352)
- Dbanie o prywatność (353)
- Genetyczne prawa własności (354)
CZĘŚĆ V: DEKALOGI (357)
Rozdział 22: Dziesięć wielkich wydarzeń genetyki (359)
- Publikacja "O powstawaniu gatunków" Darwina (359)
- Ponowne odkrycie pracy Mendla (361)
- Czynnik transformujący (361)
- Odkrycie skaczących genów (362)
- Narodziny sekwencjonowania DNA (363)
- Wynalezienie PCR (364)
- Rozwój technologii rekombinowanego DNA (364)
- Wynalezienie analizy odcisków DNA (365)
- Wytłumaczenie genetyki rozwoju (365)
- Praca Francisa Collinsa i projekt poznania ludzkiego genomu (HGP) (366)
Rozdział 23: Dziesięć gorących tematów dotyczących genetyki (367)
- Medycyna spersonalizowana (368)
- Badania nad komórkami macierzystymi (368)
- Geny starzenia się (369)
- Proteomika (370)
- Bioinformatyka (370)
- Chipy genowe (371)
- Ewolucja odporności na antybiotyki (372)
- Genetyka chorób zakaźnych (372)
- Bioterroryzm (373)
- Kreskowe kody DNA (374)
Rozdział 24: Dziesięć opowieści genetycznych, w które trudno uwierzyć
(375)
- Genocznica: dziobaki łamią wszelkie zasady (376)
- Czymże jest nazwa? (376)
- Drugie życie (377)
- Swędzące chromosomy (377)
- Nie jesteś sobą: chimery DNA (377)
- Geny, które pokocha nawet matka (378)
- Jeden gen, by wszystkimi rządzić (378)
- Dlaczego aligatory mogą przeżyć nas wszystkich (379)
- Genetyka "zrób to sam" (379)
- To kwestia recyklingu (379)
DODATKI (381)
Słowniczek (383)
Skorowidz (387)
