Audyt zasobów niematerialnych z wykorzystaniem analizy sieci organizacyjnej
Autorka podejmuje krytycznie istotny problem nauk o zarządzaniu, słabo rozpoznany w
literaturze choć uznany jako determinujący obecną i przyszłą konkurencyjność
przedsiębiorstw, sektorów i gospodarek. Jeżeli bowiem przewaga konkurencyjna trwale
może być zbudowana na zasobach spełniających kryteria VRIN, a ich spełnienie budzi
najmniejsze wątpliwości w przypadku zasobów niematerialnych, to niezbędne jest
pogłębienie naszego zrozumienia tych zasobów a dalej rozwijanie procedur identyfikacji,
alokacji i ich eksploatacji. Podjęcie tego problemu uważam za uzasadnione, ulokowane w
ścisłym rdzeniu dociekań zarządzania strategicznego a wobec tego mieszczące się
jednoznacznie w dyscyplinie nauk o zarządzaniu. Zgodnie ze stanem wiedzy dr Anna
Ujwary-Gil dostrzega potrzebę wniesienia wkładu teoriotwórczego, którego przejawem
jest meta-model. Powoduje to potrzebę stosowania metodyki badawczej generatywnej, opartej
o pogłębione studia konkretnych przypadków, w konkretnych uwarunkowaniach
kontekstowych, bez ambicji uniwersalności. W zakresie ustalenia stanu wiedzy dr Anna
Ujwary-Gil dowodzi biegłości w literaturze, dokonuje nie tylko przeglądu istniejącej
teorii, ale także celowo i spójnie dobiera perspektywy użyteczne dla celów Jej
monografii. Wyrazem tego zabiegu jest ujęcie sieci jako struktury działań, dalej wiedzy
jako działania, a dalej zasobów niematerialnych jako kapitału intelektualnego
charakteryzującego się strukturą powiązań. W zakresie metodyki badawczej Autorka
stosuje zróżnicowany warsztat: krytyczną i pogłębioną analizę literatury,
generatywną metodykę opracowania modelu, studium przypadku. Przeprowadzone studium
przypadku stanowi ilustrację zastosowania narzędzi analizy sieci oraz pozostałego
instrumentarium, które dr Anna Ujwary-Gil proponuje wykorzystywać w fazie wykonawczej
audytu zasobów niematerialnych. Możliwa staje się identyfikacja nie tylko
najważniejszych zasobów, zadań czy aktorów, ale także powiązanie zidentyfikowanych
sieci pomiędzy sobą. Autorka otwiera pole do stosowania swojej metodyki ujawniając
strukturalne i dynamiczne cechy zasobów niematerialnych organizacji. Ujawnia przy tym
szerokie pole do dalszych badań, niezbędnych by opracować reguły interpretacji
uzyskiwanych miar, w tym znaczenie uzyskiwanych wartości i przedziałów. Niewątpliwe
nowatorstwo proponowanego meta-modelu wskazuje drogę do pogłębionych zastosowań
technik analizy sieci w środowisku wewnątrzorganizacyjnym.
Uważam, że praca dr Anny Ujwary-Gil wnosi znaczący wkład w rozwój nauk o zarządzaniu,
w zakresie zarządzania strategicznego a ściślej zasobowego podejścia do firmy poprzez
strukturalne zdefiniowanie wiedzy, zastosowanie koncepcji audytu zorientowanego na
doskonalenie porzucając wąskie rozumienie tej techniki w kategoriach zgodności,
rzetelne przedstawienie dostępnych w literaturze audytów informacji/wiedzy/ kapitału
intelektualnego, rygorystycznego rozumowania prowadzącego do opracowania meta-modelu,
ścisłego powiązania wiedzy i zasobów ze strategią w fazie projektowania opracowanego
modelu audytu, uwzględnienie analizy dynamiki powiązań i sieci wraz z rozbudowaną
propozycją mierników, interesującą ilustrację zastosowania z wykorzystaniem mierników,
tabel oraz wykresów. Monografię oceniam jako wysoce zaawansowaną pozycję, adresowaną
do czytelnika przygotowanego do podejmowania problemów zarządzania strategicznego przy
pomocy wyrafinowanych technik badawczych. Jednocześnie sądzę, że znajdzie ona uznanie
praktyków - menedżerów i konsultantów, ponieważ oferuje kompletny wzorzec audytowania
zasobów niematerialnych, przydatny do bezpośredniego stosowania wszędzie tam, gdzie
doskonalenie wykorzystania zasobów niematerialnych jest strategicznie ważne dla
menedżerów.
Prof. dr hab. Wojciech Czakon
274 strony, Format: 16.5x23.5, oprawa miękka