English version

• polskie
podział tematyczny
 
• anglojęzyczne
podział tematyczny
 
Newsletter:

• Zamów informacje o nowościach z wybranego tematu
 
Informacje:

• o księgarni

• koszty wysyłki

• kontakt

• Cookies na stronie

Zawisłość sprawy w procesie cywilnym

Prezentowana książka jest pierwszym na rynku wydawniczym monograficznym opracowaniem instytucji zawisłości sprawy w procesie cywilnym, zawierającym jej kompleksową analizę obejmującą zarówno aspekty teoretyczne, jak i znaczenie w praktyce.

Czytelnicy znajdą tu m.in.:

- omówienie kwestii czasowego zakresu stanu zawisłości, z uwzględnieniem uwarunkowanego rożnymi zdarzeniami jej momentu początkowego i końcowego, a także wpływu przebiegu procesu na jej trwanie,
- propozycje rozwiązania licznych problemów, jakie mogą wyłonić się w postępowaniu przed sądem od momentu doręczenia odpisu pozwu pozwanemu do prawomocnego zakończenia postępowania,
- analizę wielu praktycznych aspektów związanych ze stosowaniem przepisów kodeksu postępowania cywilnego i innych ustaw odnośnie do instytucji zawisłości sprawy,
- rozważania na temat skutków, jakie zawisłość wywołuje zarówno w postępowaniu, w którym nastąpiła, jak i dla ewentualnych innych postępowań, w tym dotyczące tożsamości przedmiotowej postępowań z punktu widzenia treści zgłaszanych przez powoda roszczeń odpowiadających podziałowi powództw na powództwa o zasądzenie świadczenia, o ustalenie istnienia albo nieistnienia prawa lub stosunku prawnego oraz o ukształtowanie.

Wobec braku odrębnych opracowań instytucji zawisłości sprawy dla innych niż cywilna procedur sądowych, monografia może być pomocna i wykorzystywana także na gruncie postępowania karnego czy sądowoadministracyjnego. Warto podkreślić, że przemyślenia i wnioski w niej zawarte poparte zostały wyczerpującym przeglądem orzecznictwa i poglądów doktryny.

Wykaz skrótów

Wstęp

Rozdział I
Geneza i pojęcie zawisłości sprawy
1. Geneza instytucji zawisłości sprawy
2. Pojęcie zawisłości sprawy w poglądach doktryny prawa postępowania cywilnego wybranych państw europejskich
2.1. Uwagi wstępne
2.2. Pojęcie zawisłości sprawy w wybranych systemach prawnych pochodzenia romańskiego
2.2.1. Włochy
2.2.2. Hiszpania
2.2.3. Francja
2.2.4. Belgia
2.3. Pojęcie zawisłości sprawy w wybranych systemach prawnych pochodzenia germańskiego
2.3.1. Uwagi wstępne
2.3.2. Niemcy
2.3.3. Austria
2.3.4. Liechtenstein
2.3.5. Szwajcaria
3. Pojęcie zawisłości sprawy w poglądach polskiej doktryny postępowania cywilnego i orzecznictwa
4. Analiza poglądów na temat pojęcia zawisłości sprawy
5. Próba zdefiniowania pojęcia zawisłości sprawy
6. Zawisłość sprawy jako przesłanka procesowa

Rozdział II
Funkcje zawisłości sprawy
1. Uwagi wstępne
2. Funkcja stabilizacyjno-porządkująca
3. Funkcja zadośćuczynienia postulatowi ekonomii procesowej (funkcja ekonomiczna)
4. Funkcja zapobiegania konfliktom między orzeczeniami (funkcja prewencyjna)
5. Funkcja ochrony pozwanego przed wikłaniem go w wielokrotne postępowania w tej samej sprawie i zapewnienia mu możliwości podjęcia obrony (funkcja ochronno-gwarancyjna)
6. Funkcja poszanowania działalności jurysdykcyjnej sądów

Rozdział III
Zawisłość sprawy w świetle konstytucyjnej zasady prawa do sprawiedliwego postępowania sądowego i zasad postępowania cywilnego
1. Uwagi wstępne
2. Prawo do sprawiedliwego postępowania sądowego
2.1. Uwagi ogólne
2.2. Treść prawa do sprawiedliwego postępowania cywilnego - wzmianka
3. Prawo do powództwa w świetle prawa do sądu
4. Prawo pozwanego do obrony jako element treści prawa do sprawiedliwego postępowania sądowego
5. Wpływ powstania stanu zawisłości sprawy na prawo do sprawiedliwego postępowania cywilnego
5.1. Uwagi wstępne
5.2. Zawisłość sprawy a prawo dostępu do sądu
5.3. Zawisłość sprawy a prawo do postępowania zgodnego z wymogami sprawiedliwości proceduralnej
5.4. Zawisłość sprawy a prawo do uzyskania wyroku w rozsądnym terminie
5.5. Zawisłość sprawy a prawo do sprawiedliwego postępowania sądowego - podsumowanie
5.6. Zawisłość sprawy w kontekście zasad kontradyktoryjności i równości jako elementów prawa do słusznego rozpatrzenia sprawy

Rozdział IV
Czasowe ramy zawisłości sprawy
1. Uwagi wstępne
2. Moment początkowy zawisłości sprawy - uwagi ogólne
3. Moment początkowy zawisłości sprawy w świetle przepisów kodeksu postępowania cywilnego
3.1. Doręczenie odpisu pozwu pozwanemu
3.1.1. Uwagi wstępne
3.1.2. Doręczenie właściwe, zastępcze i per aviso
3.1.3. Doręczenie do rąk kuratora ustanowionego dla osoby nieznanej z miejsca pobytu
3.1.4. Skutki nieprawidłowego doręczenia dla powstania zawisłości sprawy
3.1.5. Skutki braku doręczenia odpisu pozwu pozwanemu dla powstania stanu zawisłości sprawy
3.2. Powzięcie przez pozwanego wiedzy na temat nowych roszczeń zgłoszonych przez powoda w toku postępowania
3.2.1. Wystąpienie przez powoda z nowym roszczeniem zamiast pierwotnie zgłoszonego oraz zgłoszenie innych roszczeń obok dotychczas dochodzonego na rozprawie w obecności pozwanego
3.2.2. Wystąpienie przez powoda z nowym roszczeniem zamiast pierwotnie zgłoszonego oraz zgłoszenie innych roszczeń obok dotychczas dochodzonego w innych wypadkach niż na rozprawie w obecności pozwanego
3.3. Moment powstania zawisłości sprawy w przypadku wytoczenia powództwa w postępowaniu grupowym
3.4. Powstanie zawisłości sprawy w przypadku wytoczenia powództwa wzajemnego
3.5. Powstanie zawisłości sprawy w postępowaniu nakazowym i upominawczym
3.6. Powstanie zawisłości sprawy w przypadku wydania przez sąd wyroku zaocznego
4. Wpływ przebiegu postępowania na trwanie stanu zawisłości sprawy
5. Wygaśnięcie zawisłości sprawy
5.1. Uwagi ogólne w kwestii sposobów zakończenia stanu zawisłości sprawy
5.2. Sposoby zakończenia zawisłości sprawy
5.2.1. Wygaśnięcie zawisłości sprawy jako następstwo wydania przez sąd prawomocnego wyroku
5.2.2. Wygaśnięcie zawisłości sprawy w następstwie podjęcia przez strony czynności dyspozycyjnych
5.2.3. Wygaśnięcie zawisłości w wyniku zakończenia postępowania z przyczyn formalnych
5.2.3.1. Odrzucenie pozwu
5.2.3.2. Umorzenie postępowania na skutek niepodjęcia postępowania zawieszonego
5.2.3.3. Umorzenie postępowania z powodu niedopuszczalności wydania wyroku
5.2.4. Inne przypadki wygaśnięcia zawisłości sprawy
6. Restytucja stanu zawisłości sprawy

Rozdział V
Skutki zawisłości sprawy
1. Charakterystyka i klasyfikacja skutków zawisłości sprawy
2. Skutki zawisłości sprawy wobec postępowania, w którym stan zawisłości powstał (skutki wewnętrzne zawisłości)
2.1. Uwagi wstępne
2.2. Stabilizacja podmiotowa postępowania
2.2.1. Granice podmiotowe postępowania
2.2.2. Utrwalenie zakresu podmiotowego w przypadku zbycia w toku sprawy rzeczy lub prawa objętych sporem
2.2.3. Utrwalenie zakresu podmiotowego w przypadku następstwa procesowego, niebędącego wynikiem następstwa prawnego
2.2.4. Utrwalenie zakresu podmiotowego w przypadku podmiotowych zmian powództwa według przepisów art. 194 i 196 k.p.c.
2.3. Stabilizacja przedmiotowa postępowania
2.3.1. Wpływ zawisłości sprawy na dopuszczalność, względnie zakaz przedmiotowej zmiany powództwa
2.3.2. Wpływ zbycia rzeczy lub prawa objętych sporem na bieg postępowania
2.3.3. Dopuszczalność podejmowania czynności dyspozytywnych
2.3.4. Możliwość przygotowania przez pozwanego obrony
2.4. Wpływ powstania zawisłości sprawy na zgłoszenie interwencji głównej, ubocznej i przypozwania
2.4.1. Interwencja uboczna i przypozwanie
2.4.2. Interwencja główna
2.5. Wpływ powstania zawisłości sprawy na dopuszczalność wytoczenia powództwa wzajemnego
3. Skutek zawisłości sprawy wobec innych postępowań w tej samej sprawie (skutek zewnętrzny zawisłości)
3.1. Niedopuszczalność wszczęcia ponownego postępowania o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami jako skutek zawisłości
3.2. Tożsamość czy identyczność - wyjaśnienia terminologiczne
3.3. Tożsamość przedmiotu procesów
3.3.1. Roszczenie procesowe jako przedmiot procesu
3.3.2. Tożsamość żądania i podstawy faktycznej jako warunek skutku zawisłości w postaci niedopuszczalności wszczęcia ponownego postepowania w tej samej sprawie
3.3.3. Tożsamość przedmiotu w przypadku dochodzenia kilku roszczeń
3.3.3.1. Tożsamość w przypadku kumulatywnego dochodzenia roszczeń
3.3.3.2. Tożsamość w przypadku dochodzenia roszczenia głównego i ewentualnego
3.3.3.3. Tożsamość w przypadku dochodzenia roszczeń alternatywnych
3.3.4. Dochodzenie części roszczenia
3.3.5. Tożsamość w przypadku dochodzenia roszczeń w postępowaniu grupowym
3.4. Tożsamość podmiotowa
3.4.1. Występowanie przez strony dwóch postępowań w odwróconych rolach procesowych
3.4.2. Strony w znaczeniu formalnym i materialnym
3.4.3. Tożsamość stron w przypadku wytoczenia powództwa w postępowaniu grupowym
3.4.4. Tożsamość stron w przypadku wielopodmiotowości postępowania
3.4.5. Tożsamość w przypadku podmiotów objętych tzw. rozszerzoną prawomocnością materialną wyroku
3.4.5.1. Uwagi wstępne
3.4.5.2. Legitymacja procesowa ściśle określonych w ustawie podmiotów
3.4.5.3. Legitymacja do wytoczenia powództwa przyznana każdemu, kto ma w tym interes prawny
3.4.6. Legitymacja procesowa przyznana określonemu kręgowi podmiotów (legitymacja grupowa)
3.4.7. Legitymacja procesowa przyznana nieokreślonemu kręgowi podmiotów, posiadających interes prawny w wytoczeniu powództwa (wielość legitymacji procesowych indywidualnych)
3.4.8. Tożsamość stron w razie następstwa procesowego
3.5. Tożsamość celu postępowań
3.5.1. Uwagi wstępne
3.5.2. Powództwo o zasądzenie świadczenia a powództwo o ustalenie istnienia albo nieistnienia prawa lub stosunku prawnego
3.5.3. Powództwo o zasądzenie świadczenia a powództwo o ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego
3.5.4. Powództwo o ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego a powództwo o ustalenie istnienia albo nieistnienia prawa lub stosunku prawnego
3.6. Tożsamość postępowań w przypadku zgłoszenia interwencji głównej, ubocznej i przypozwania
3.6.1. Stosunek pomiędzy postępowaniem toczącym się między stronami a postępowaniem wszczętym poprzez zgłoszenie interwencji głównej
3.6.2. Stosunek pomiędzy postępowaniem, w którym została zgłoszona interwencja uboczna, a postępowaniem wszczętym poprzez interwenienta ubocznego przeciwko jednej ze stron
3.6.3. Stosunek pomiędzy postępowaniem, w którym dokonano przypozwania a postępowaniem wszczętym poprzez interwenienta ubocznego przeciwko jednej ze stron
3.7. Badanie tożsamości sprawy przez sąd
3.7.1. Uwzględnianie przez sąd zawisłości sprawy z urzędu
3.7.2. Uwzględnienie zawisłości sprawy na zarzut pozwanego
3.7.3. Zakres badania sądu

Rozdział VI
Kwestia zawisłości zarzutu potrącenia
1. Uwagi wstępne
2. Potrącenie jako treść zarzutu procesowego
3. Charakter prawny zarzutu potrącenia z punktu widzenia funkcji przypisywanej jego podniesieniu w procesie
3.1. Uwagi wstępne
3.2. Zarzut potrącenia jako środek obrony pozwanego
3.3. Zarzut potrącenia jako forma dochodzenia roszczeń
4. Ocena wpływu podniesienia zarzutu potrącenia na powstanie stanu zawisłości co do roszczeń objętych oświadczeniem o potrąceniu
4.1. Uwagi wstępne
4.2. Funkcje potrącenia
4.3. Oświadczenie o potrąceniu i jego skutki na płaszczyźnie materialnoprawnej
4.4. Oświadczenie o potrąceniu a procesowy zarzut potrącenia
4.5. Potrącenie a postępowanie sądowe
4.5.1. Potrącenie dokonane przed wytoczeniem powództwa
4.5.2. Potrącenie w toku postępowania sądowego
5. Zarzut potrącenia a zawisłość sprawy

Rozdział VII
Wzajemne relacje pomiędzy sądowym postępowaniem rozpoznawczym a innymi postępowaniami cywilnymi z punktu widzenia powstania i skutków zawisłości sprawy
1. Postępowanie przed sądem cywilnym a postępowanie wszczęte na skutek wytoczenia powództwa adhezyjnego
1.1. Uwagi wstępne
1.2. Wpływ toczenia się postępowania przed sądem cywilnym na dopuszczalność wytoczenia powództwa adhezyjnego
1.3. Wpływ toczenia się postępowania przed sądem karnym na dopuszczalność wszczęcia postępowania cywilnego
2. Sądowe postępowanie rozpoznawcze a postępowanie pojednawcze
2.1. Uwagi wstępne
2.2. Wpływ toczenia się postępowania rozpoznawczego na dopuszczalność zawezwania do próby ugodowej
2.3. Wpływ toczenia się postępowania pojednawczego na dopuszczalność wytoczenia powództwa
3. Postępowanie sądowe a pozasądowe postępowanie mediacyjne
3.1. Uwagi wstępne
3.2. Wpływ toczenia się postępowania sądowego na dopuszczalność wszczęcia mediacji pozasądowej
3.3. Wpływ toczącej się mediacji pozasądowej na dopuszczalność wszczęcia postępowania sądowego
4. Postępowanie sądowe a postępowanie przed komisją pojednawczą w sprawach z zakresu prawa pracy
4.1. Uwagi wstępne
4.2. Wpływ toczenia się postępowania przed komisją pojednawczą na dopuszczalność wszczęcia postępowania sądowego
4.3. Wpływ toczącego się postępowania przed sądem pracy na dopuszczalność wszczęcia postępowania przed komisją pojednawczą
5. Postępowanie sądowe a postępowanie przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych
5.1. Uwagi wstępne
5.2. Wpływ postępowania przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych na dopuszczalność wszczęcia postępowania sądowego
5.3. Wpływ toczenia się postępowania sądowego na dopuszczalność wszczęcia postępowania przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych
6. Postępowanie przed sądem państwowym a postępowanie przed sądem polubownym
6.1. Uwagi wstępne
6.2. Wpływ toczenia się postępowania przed sądem polubownym na dopuszczalność wszczęcia postępowania przed sądem państwowym
6.3. Wpływ toczenia się postępowania przed sądem państwowym na dopuszczalność wszczęcia postępowania przed sądem polubownym

Rozdział VIII
Zawisłość sprawy w prawie Unii Europejskiej
1. Zawisłość sprawy w przepisach rozporządzenia Rady nr 44/2001/WE z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (oraz w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych)
1.1. Zawisłość sprawy jako autonomiczne pojęcie prawa Unii Europejskiej
1.2. Przesłanki uwzględniania zawisłości sprawy przez sądy państw członkowskich
1.2.1. Tożsamość spraw
1.2.1.1. Tożsamość podmiotowa
1.2.1.2. Tożsamość przedmiotowa
1.3. Moment początkowy stanu zawisłości sprawy
1.4. Postępowanie sądu w celu stwierdzenia zawisłości sprawy
1.4.1. Uwagi wstępne
1.4.2. Obowiązek sądu, przed którym postępowanie zostało wszczęte jako drugie, zawieszenia postępowania z urzędu
1.4.3. Ustalenie jurysdykcji sądu, przed którym postępowanie zostało wszczęte wcześniej
1.5. Zawisłość sprawy w przypadku jurysdykcji wyłącznej
1.5.1. Jurysdykcja wyłączna przysługująca obydwóm sądom, w których wszczęto postępowanie w tej samej sprawie
1.5.2. Jurysdykcja wyłączna przysługująca jednemu z sądów, przed którymi wszczęto postępowanie w tej samej sprawie
1.5.3. Jurysdykcja wyłączna wynikająca z umowy prorogacyjnej co do jurysdykcji
2. Zawisłość sprawy w świetle przepisów rozporządzenia Rady (WE) nr 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 r. dotyczącego jurysdykcji oraz uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej
2.1. Uwagi wstępne
2.2. Pojęcie false litispendence
2.2.1. Autonomiczne pojęcie tożsamości przedmiotowej
2.2.2. Tożsamość stron
2.3. Moment powstania stanu zawisłości
2.4. Uprawnienie strony do podjęcia działań przed sądem, przed którym najpierw wytoczono powództwo, w przypadku stwierdzenia braku jurysdykcji przez sąd, w którym powództwo zostało wytoczone później

Rozdział IX
Zawisłość sprawy w międzynarodowym prawie postępowania cywilnego
1. Uwagi wstępne
2. Zawisłość sprawy w umowach międzynarodowych
2.1. Zawisłość sprawy w umowach międzynarodowych, których Rzeczpospolita Polska jest stroną
2.2.1. Unormowania zawisłości sprawy w umowach dwustronnych z udziałem Rzeczypospolitej Polskiej
2.2.2. Konwencja z Lugano jako przykład umowy bilateralnej zawierającej regulacje w przedmiocie zawisłości sprawy
3. Zawisłość sprawy w świetle przepisów kodeksu postępowania cywilnego o międzynarodowym postępowaniu cywilnym
3.1. Przesłanki uwzględnienia stanu zawisłości sprawy w postępowaniu przed sądem zagranicznym przez sąd polski
3.1.1. Tożsamość sprawy
3.1.1.1. Ocena tożsamości podmiotowej i przedmiotowej spraw według prawa wewnętrznego państwa, w którym postępowanie zostało wszczęte
3.1.1.2. Pojęcie tożsamości podmiotowo-przedmiotowej spraw w postępowaniu międzynarodowym zgodnie z regułami przyjmowanymi w prawie wewnętrznym
3.1.2. Pierwszeństwo czasowe
3.1.2.1. Okoliczności podlegające badaniu przez sąd przy ocenie pierwszeństwa chronologicznego dwóch postępowań
3.1.2.2. Ocena powstania stanu zawisłości w sprawie
3.1.2.3. Równoczesne wystąpienie zawisłości w konkurencyjnych postępowaniach
3.1.3. Prognoza uznania przyszłego wyroku sądu państwa obcego
3.1.3.1. Negatywna prognoza co do uznania wyroku sądu zagranicznego jako podstawa odmowy zawieszenia postępowania przez sąd polski
3.1.3.2. Ocena możliwości stwierdzenia przyczyn odmowy uznania przyszłego orzeczenia w toku postępowania
3.1.3.3. Rozkład ciężaru udowodnienia negatywnej prognozy uznania przyszłego wyroku sądu zagranicznego
3.1.4. Brak ukończenia postępowania przed sądem zagranicznym jako podstawa odmowy uwzględnienia przez sąd polski stanu zawisłości
powstałego w postępowaniu przed sądem państwa trzeciego
3.2. Badanie przez sąd polski zawisłości w postępowaniu przed sądem zagranicznym
3.3. Zawieszenie postępowania jako skutek uwzględnienia przez sąd polski zawisłości powstałej w postępowaniu przed sądem zagranicznym

Podsumowanie

Bibliografia

Orzecznictwo

536 stron, Format: 13.5x20.5cm, oprawa twarda