Podręcznik został napisany z myślą o studentach, którzy zagadnienia
finansów i bankowości chcą mieć przedstawione w sposób zwięzły, jasny, ale bez
nadmiernych uproszczeń. Autor wybrał do prezentacji tematy absolutnie niezbędne, a
jednocześnie dostosowane do wymagań minimum programowego określonego przez MENiS,
starając się przedstawić czytelnikowi najważniejsze problemy.
Skorzystają z niego przede wszystkim ci, którzy tę problematykę studiują w ciągu
jednogo roku, głównie w uczelniach niepaństwowych. Obecne, trzecie wydanie zostało
uaktualnione i uwzględnia zmiany związane z przyjęciem Polski do Unii Europejskiej.
Zbigniew Dobosiewicz, długoletni wykładowca na wielu uczelniach w Polsce (Uniwersytet
Warszawski, SGH) i zagranicą (Meksyk, Algieria, Francja, Belgia), jest ostatnio na stałe
związany z Wyższą Szkołą Handlu i Prawa im. R. Łazarskiego. Jest autorem 18
książek i współautorem 19 innych prac.
Spis treści:
Wstęp
CZĘŚĆ I. WPROWADZENIE DO FINANSÓW
Rozdział I. Nauka o finansach
Rozdział II. Pieniądz
1. Ewolucja pieniądza
Barter. Pieniądz sztabkowy i monety. System bimetaliczny i monometaliczny. Pierwsze
substytuty pieniądza
monetarnego. Rozszerzenie obiegu banknotów. Zniesienie wymienialności banknotów. Emisja
znaków
pieniężnych. Pieniądz gotówkowy i bezgotówkowy. Mnożnikowy mechanizm kreacji
pieniądza przez banki.
Pieniądz elektroniczny
2. Funkcje pieniądza i strumienie pieniężne
Podstawowe cechy pieniądza. Funkcje pieniądza. Strumienie pieniężne
3. Wartość pieniądza w czasie
Koszt pieniądza w czasie. Kapitał i oprocentowanie. Dyskonto. Inflacja i realna stopa
procentów
Rozdział III. Rynki finansowe i ich instrumenty
1. Ogólne warunki emisji i obrotu papierami wartościowymi
Instrumenty rynków finansowych. Publiczny obrót papierami wartościowymi. Niepubliczny
obrót papierami
wartościowymi. Rynek pierwotny i wtórny. Forma emisji papierów wartościowych i jej
konsekwencje
2. Papiery wartościowe dłużne
Typy papierów wartościowych dłużnych. Skarbowe papiery wartościowe. Papiery
wartościowe przedsiębiorstw i
innych emitentów. Bony skarbowe. Obligacje skarbowe. Papiery wartościowe dłużne
przedsiębiorstw. Weksle
3. Papiery wartościowe własnościowe
Akcje i ich wartość nominalna. Obrót akcjami
4. Papiery wartościowe pochodne
Transakcje terminowe. Transakcje opcyjne.
5. Rynek pieniężny
Charakterystyka rynku pieniężnego. Instrumenty rynku pieniężnego
6. Rynek kapitałowy
Instrumenty rynku kapitałowego. Dochodowość instrumentów rynku kapitałowego
Rozdział IV. Instytucje finansowe
1. Typy instytucji finansowych
Instytucje wchodzące w skład polskiego systemu finansowego. Skład systemu finansowego
2. Funkcje instytucji finansowych
Pośrednictwo instytucji finansowych w obrocie kapitałami. Przesunięcie konsumpcji w
przyszłość. Koncentracja
kapitałów i transformacja pieniądza w czasie. Zmniejszenie ryzyka finansowego
3. Rola kapitałów własnych i kapitałów obcych
Kapitały własne. Kapitały obce
4. Kontrola publiczna nad instytucjami finansowymi
Zależność instytucji finansowych od zaufania publicznego. Kontrola nad instytucjami
finansowymi
Rozdział V. Finanse publiczne
1. Pojęcie finansów publicznych
Instytucje kontrolujące finanse publiczne. Krytyka zwiększania roli rządów w finansach
2. Instytucje publiczne i samorządy
Autonomiczne instytucje publiczne. Rada Polityki Pieniężnej. Samorządy lokalne
3. Budżet państwowy
Budżety centralne i lokalne. Budżet państwa
4. Dochody budżetowe
Główne pozycje dochodów budżetowych. Podatki. Inne źródła dochodów państwa
5. Wydatki budżetowe
Wielkość wydatków. Wydatki bieżące i inwestycyjne
6. Deficyt budżetowy i jego finansowanie
Sposoby finansowania deficytu budżetowego. Rola emisji papierów skarbowych w
finansowaniu deficytu
budżetowego. Dług zagraniczny rządu. Koszt obsługi długu
7. Funkcja redystrybucyjna finansów publicznych
Wtórny podział dochodu narodowego. Czynniki i cele redystrybucji dochodu przez państwo
8. Funkcja alokacyjna finansów publicznych
Dobra publiczne i prywatne. Rozdział dóbr publicznych
9. Funkcja stabilizacyjna finansów publicznych
Dążenie władz publicznych do stabilizacji życia gospodarczego. Instrumenty polityki
stabilizacyjnej
Wybrana literatura
CZĘŚĆ II. FINANSE PRZEDSIĘBIORSTW
Rozdział VI. Analiza ogólnej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa
1. Sprawozdania finansowe przedsiębiorstwa i ich ocena
Sprawozdania finansowe. Bilans przedsiębiorstwa. środki własne. środki obce. Układ
bilansu. Bilans w analizach
ekonomicznych. Rachunek wyników. Etapy analizy sprawozdań finansowych
2. Analiza porównawcza
Analiza zmian wartości nominalnych. Graficzne przedstawienie rezultatów analizy
3. Analiza pozioma bilansu, obliczanie wskaźnika ogólnej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa
Zasady analizy poziomej bilansu. Wskaźnik struktury kapitału. Wskaźnik struktury
majątku. Wskaźnik ogólnej
sytuacji finansowej przedsiębiorstwa
4. Bilans analityczny przedsiębiorstwa
Analiza pionowa bilansu. Zasady opracowania bilansu analitycznego. Wnioski z analizy pasywów.
Analiza
aktywów
5. Wpływ inflacji na ocenę sytuacji przedsiębiorstwa
Ustalenie wartości rzeczywistej. Inflacja a rozwój przedsiębiorstwa
Rozdział VII. Pozyskiwanie kapitałów
1. Kapitały własne
Kapitał podstawowy i inne składniki kapitałów własnych. Zysk brutto i netto. Podział
zysku. Zwiększanie
kapitałów własnych przez wpłaty właścicieli
2. Kapitał akcyjny
Wartość nominalna i cena akcji. Emisje akcji. Rentowność kapitałów własnych
3. Kapitały obce
Rola kapitałów obcych. Zobowiązania wobec przedsiębiorstw jako źródło finansowania.
Kredyt kupiecki.
Zobowiązania wobec Skarbu Państwa i instytucji publicznych. Skład zobowiązań. Ryzyko
związane z
wykorzystaniem środków obcych
4. Efekt dźwigni finansowej
Dźwignia finansowa. Stopa zwrotu na aktywach
Rozdział VIII. Finansowanie aktywów
1. Skład aktywów
środki trwałe. środki obrotowe
2. Problem płynności
Płynność i rezultaty jej utraty. Analiza wskaźnikowa płynności. Prognozy
płynności. Obrona płynności
przedsiębiorstwa
3. Finansowanie inwestycji rzeczowych
Amortyzacja jako środek finansowania inwestycji. Odpisy amortyzacyjne. Leasing. Stopa
zyskowności inwestycji.
Okres zwrotu nakładów inwestycyjnych. Obliczanie rzeczywistego okresu zwrotu nakładów
inwestycyjnych. Próg zysku
4. Zarządzanie majątkiem obrotowym
Skład majątku obrotowego. Zmienność zapotrzebowania na aktywa obrotowe. Strategie
finansowania aktywów
obrotowych. Kształtowanie składników majątku obrotowego na optymalnym poziomie.
Optymalizacja wielkości
zasobów pieniężnych. Optymalizacja stanu zapasów. Problem należności. Faktoring .
Okres obrotu majątku obrotowego
5. Inwestycje finansowe przedsiębiorstwa
Kształtowanie portfela papierów wartościowych przedsiębiorstwa. Zarządzanie portfelem
papierów wartościowych
przez banki. Inwestowanie w fundusze inwestycyjne
Wybrana literatura
CZĘŚĆ III. BANKOWOŚĆ
Rozdział IX. Podstawowe zasady działania banków
1. Banki i ich rodzaje
Banki detaliczne. Banki inwestycyjne. Dereglamentacja. Banki komercyjne. Banki spółdzielcze
i samopomocowe.
Banki komunalne. Kasy oszczędnościowo-pożyczkowe
2. Banki w systemie bankowym
System bankowy. Prawo bankowe. Nadzór bankowy a bezpieczeństwo banków. Główne zadania
nadzoru
bankowego. Instytucje sprawujące nadzór bankowy. Komisja Nadzoru Bankowego i Rada
Polityki Pieniężnej.
Zadania Narodowego Banku Polskiego
3. Zasady pracy i operacje bankowe
Zyski banku i ich pochodzenie. Przychody odsetkowe i prowizje. Operacje bankowe. Produkty
bankowe
4. Ryzyko bankowe
Korelacja między zyskiem a ryzykiem. Ryzyko a czas operacji. Ryzyko utraty płynności
przez bank. Ryzyko
kursowe. Ryzyko niedopasowania stopy procentowej
5. Funkcje banków w gospodarce
Specyfika przedsiębiorstwa bankowego. Koncentracja kapitałów przez banki. Transformacja
pieniądza w czasie.
Realizacja rozliczeń finansowych i inne funkcje banków
6. Organizacja banku i sieć placówek bankowych
Podział kompetencji w kierowaniu bankiem. Centrala i sieć placówek terenowych. Typy
placówek bankowych.
Zróżnicowanie wielkości sieci bankowej. Korzyści z rozbudowy sieci placówek
bankowych. Przenoszenie operacji
bankowych poza placówki bankowe. Bankowość elektroniczna, homebanking. Bankowe grupy
kapitałowe
Rozdział X. Pozyskiwanie pieniądza przez bank
1. Kapitały własne banku
Skład kapitałów własnych. Finansowanie kapitałów własnych. Udział kapitałów własnych
w pasywach i jego
konsekwencje. Kapitały własne a bezpieczeństwo depozytów. Kapitały własne a
wielkość kredytów
2. Depozyty bankowe
Depozyty w pasywach banku. Pochodzenie depozytów. Oprocentowanie depozytów. Zasady lokat
bieżących.
Korzyści banków z lokat bieżących. Zasady depozytów terminowych. Oprocentowanie
depozytów terminowych.
Kapitalizacja odsetek. Rezerwy obowiązkowe na depozyty terminowe
3. Emisja papierów wartościowych dłużnych przez banki
Podstawowe zasady emisji papierów wartościowych dłużnych. Bony i obligacje bankowe.
Certyfikaty depozytowe
4. Lokaty międzybankowe
Krótkoterminowe lokaty międzybankowe. Lokaty pokrywające okresowy deficyt banku. Lokaty
przy deficycie strukturalnym
Rozdział XI. Inwestycje bankowe
1. Aktywa i ich podział
Aktywa i operacje aktywne. Aktywa niepracujące. Aktywa pracujące
2. Polityka aktywów i pasywów banku
Stopa i marża zysku. „Złota reguła bankowa”. „Reguła osadu we wkładach”.
Inwestowanie pieniędzy z lokat
bieżących i krótkoterminowych
3. Operacje kredytowe
Rodzaje kredytów. Kredyty gospodarcze i ich typy. Kredyty dla ludności. Kredyty
budowlano-mieszkaniowe.
Podstawowe zasady procedur kredytowych. Dokumentacja kredytowa klienta. Etapy procedur
kredytowych. Ocena
zdolności kredytowej klienta. Umowa kredytowa i monitoring kredytu. Prowizja kredytowa.
Oprocentowanie
kredytu. Zasady spłaty kredytu. Zabezpieczenia i ich wartość. Zabezpieczenia osobiste i
rzeczowe. Hipoteka,
przewłaszczenie i zastaw. „Złe kredyty”. Rezerwy na należności nieregularne.
Restrukturyzacja kredytów.
Windykacja kredytów
4. Bankowe inwestycje w papiery wartościowe
Płynność papierów wartościowych. Bankowe inwestycje w akcje. Inwestycje w bony i
obligacje skarbowe
5. Lokaty międzybankowe czynne
Rozdział XII. Operacje pośredniczące
1. Operacje rozliczeń krajowych
Rozliczenia gotówkowe i bezgotówkowe. Polecenia przelewu. Czeki. Karty płatnicze.
Rozliczenia międzybankowe
2. Rozliczenia zagraniczne
Korzyści z rozliczeń zagranicznych. Wymiana walut. Bankowe umowy międzynarodowe. SWIFT.
Akredytywa
dokumentowa
3. Gwarancje bankowe
Zasady gwarancji bankowych. Najważniejsze typy gwarancji bankowych
4. Pośrednictwo banków w obrocie papierami wartościowymi
Pośrednictwo w sprzedaży papierów skarbowych. Pośrednictwo w emisji papierów dłużnych
przedsiębiorstw.
Pośrednictwo w emisji akcji przedsiębiorstw
Wybrana literatura
192 strony, miękka oprawa
- 
- 
- 
- 
- 
- 
-