Faszyzm a tradycja europejska
Dlaczego uważam wznowienie tego eseju za bezwzględnie
pożądane? Dlatego, że jest to esej znakomity, jeden z najlepszych, jakie napisano po
polsku. [...] Uzasadnieniem wydania „Faszyzmu a tradycji europejskiej” w tej serii
[...] jest jednak to, że w szerokim sensie ten utwór Krońskiego można uważać za
pierwszą, avant la lettre manifestację takiego stylu myślenia o rzeczywistości
kultury, jaki warszawską szkołę historyków idei charakteryzował w jej dojrzałych,
najlepszych spełnieniach. Wydobycie się z ciasnych ujęć historyczno-filozoficznych, z
łatwizny powierzchownych analogii historycznych, dramaturgia idei wplecionych w praktykę
społeczną i polityczną, czytanie ich dialektycznych przekształceń obracających je we
własne przeciwieństwo – wszystko to mamy tutaj nie w zalążku, lecz w znakomitej
pisarskiej realizacji. Jakim sposobem jego autor sam popadł później w specyficzne i
rujnujące jego własne pisarstwo filozoficzne „wyabsolutnienie wartości” pozostaje
pytaniem wciąż otwartym. Ale namysł nad tym esejem musi pozostawać także punktem
wyjścia do poszukiwania odpowiedzi i na to pytanie.
Andrzej Mencwel
Tadeusz Kroński (1907–1958), filozof, historyk idei. Przed wojną
uczeń T. Kotarbińskiego, W. Tatarkiewicza, współpracownik J. Patocki. W czasie wojny
obrońca Warszawy 1939, powstaniec warszawski. Po wojnie na emigracji wstąpił do FPK. Po
powrocie do kraju w 1949 wykładowca filozofii w IKKN przy KC PZPR i na Uniwersytecie
Warszawskim, wyznawca stalinowskiego marksizmu. Był przyjacielem i mentorem Cz. Miłosza,
a także nauczycielem i przyjacielem twórców warszawskiej szkoły historii idei,
uważany często za jej inspiratora i patrona intelektualnego.
Andrzej Kołakowski, Przedmowa
Tadeusz Kroński, Faszyzm a tradycja europejska
Bronisław Baczko, O Tadeuszu Krońskim
Jan Garewicz, Kroński i jego filozofia dziejów
130 stron, Format: 14.5x21.0cm, oprawa miękka