English version

• polskie
podział tematyczny
 
• anglojęzyczne
podział tematyczny
 
Newsletter:

• Zamów informacje o nowościach z wybranego tematu
 
Informacje:

• o księgarni

• koszty wysyłki

• kontakt

• Cookies na stronie

Autor należy do nielicznego grona epistemologów, którzy w czasie antypozytywistycznego przełomu z całą mocą wyrażali społeczną świadomość metodologiczną nauki.

Jego główna idea - myśl, że rozwój nauki dokonuje się poprzez wysuwanie ryzykownych hipotez, dedukcyjne wyprowadzenie z nich wniosków i uporczywe próby ich falsyfikacji, nie zaś poprzez uzyskiwanie na drodze indukcji twierdzeń o możliwie największym prawdopodobieństwie - stanowiła w filozofii nauki istotne novum i stała się przedmiotem wieloletniej dyskusji wśród specjalistów.

Spis treści:

Od tłumaczy wydania angielskiego
Przedmowa do wydania pierwszego (1934)
Przedmowa do pierwszego wydania angielskiego (1959)

Część I. WSTĘP DO LOGIKI NAUKI

Rozdział I. Przegląd niektórych problemów podstawowych
1. Problem indukcji
2. Eliminacja psychologizmu
3. Dedukcyjne sprawdzanie teorii
4. Problem demarkacji
5. Doświadczenie jako metoda
6. Falsyfikowalność jako kryterium demarkacji
7. Problem "bazy empirycznej"
8. Obiektywizm naukowy a przekonanie subiektywne

Rozdział II. Problemy teorii metody naukowej
9. Dlaczego rozstrzygnięcia metodologiczne są niezbędne
10. Naturalistyczne podejście do teorii metody
11. Reguły metodologiczne jako konwencje

Część II. NIEKTÓRE STRUKTURALNE SKŁADNIKI TEORII DOŚWIADCZĘ

Rozdział III. Teorie
12. Przyczynowość, wyjaśnianie i dedukowanie przewidywań
13. Uniwersalność ścisła i numeryczna
14. Pojęcia uniwersalne i pojęcia indywiduowe
15. Zdania ścisłe uniwersalne i egzystencjalne
16. Systemy teoretyczne
17. Pewne możliwości interpretacji systemu aksjomatycznego
18. Poziomy uniwersalności. Modus tollens

Rozdział IV. Falsyfikowalność
19. Pewne zarzuty ze strony konwencjonalizmu
20. Reguły metodologiczne
21. Logiczne badania falsyfikowalności
22. Falsyfikowalność i falsyfikacja
23. Zajścia i zdarzenia
24. Falsyfikowalność a niesprzeczność

Rozdział V. Problem bazy empirycznej
25. Doświadczenia postrzeżeniowe jako baza empiryczna: psychologizm
26. W sprawie tzw. zdań protokolarnych
27. Obiektywność bazy empirycznej
28. Zdania bazowe
29. Względność zdań bazowych. Rozwiązanie trylematu Friesa
30. Teoria i eksperyment

Rozdział VI. Stopnie sprawdzalności
31. Program oraz ilustracje
32. W jaki sposób mamy porównywać klasy potencjalnych falsyfikatorów?
33. Porównywanie stopni falsyfikowalności za pomocą relacji inkluzji
34. Struktura relacji inkluzji. Prawdopodobieństwo logiczne
35. Treść empiryczna, wynikanie i stopnie falsyfikowalności
36. Poziomy uniwersalności oraz stopnie ścisłości
37. Zasięgi logiczne. Uwagi o teorii pomiaru
38. Stopnie sprawdzalności porównywane przez odniesienie do wymiarów
39. Wymiar zbioru krzywych
40. Sposoby redukowania liczby wymiarów zbioru krzywych

Rozdział VII. Prostota
41. Eliminacja estetycznego i pragmatycznego pojęcia prostoty
42. Metodologiczny problem prostoty
43. Prostota a stopnie falsyfikowalności
44. Kształt geometryczny i forma funkcjonalna
45. Prostota geometrii euklidesowej
46. Konwencjonalizm i pojęcie prostoty

Rozdział VIII. Prawdopodobieństwo
47. Problem interpretacji zdań probabilistycznych
48. Interpretacja obiektywna i subiektywna
49. Fundamentalny problem teorii przypadku
50. Częstościowa teoria von Misesa
51. Projekt nowej teorii prawdopodobieństwa
52. Względna częstość w klasie skończonej
53. Selekcja, niezależność, niewrażliwość, nierelewantność
54. Ciągi skończone. Selekcja porządkowa i selekcja względem sąsiedztwa
55. 77-swoboda w ciągach skończonych
56. Ciągi segmentów. Pierwsza postać dwumianu Newtona
57. Ciągi nieskończone. Hipotetyczne estymacje częstości
58. Badanie aksjomatu losowości
59. Ciągi przypadkowe. Prawdopodobieństwo obiektywne
60. Problem Bernoullego
61. Prawo wielkich liczb (twierdzenie Bernoullego)
62. Twierdzenie Bernoullego a interpretacja zdań probabilistycznych
63. Twierdzenie Bernoullego i problem konwergencji
64. Eliminacja aksjomatu konwergencji. Rozwiązanie "podstawowego problemu teorii przypadku"
65. Problem rozstrzygalności
66. Forma logiczna zdań probabilistycznych
67. Probabilistyczny system metafizyki spekulatywnej
68. Prawdopodobieństwo w fizyce
69. Prawo i przypadek
70. Dedukowalność makropraw z mikropraw
71. Formalnie jednostkowe zdanie probabilistyczne
72. Teoria zasięgu

Rozdział IX. Pewne spostrzeżenia dotyczące teorii kwantów
73. Program Heisenberga i relacje nieoznaczoności
74. Krótki zarys statystycznej interpretacji teorii kwantów
75. Statystyczna reinterpretacja formuł nieoznaczoności
76. Próba eliminacji elementów metafizycznych przez odwrócenie programu Heisenberga, wraz z zastosowaniami
77. Eksperymenty rozstrzygające
78. Metafizyka indeterministyczna

Rozdział X. Potwierdzenie, czyli jak teoria stawia czoło testom
79. Uwagi na temat tzw. weryfikacji hipotez
80. Prawdopodobieństwo hipotezy a prawdopodobieństwo zdarzeń: krytyka logiki probabilistycznej
81. Logika indukcyjna a logika probabilistyczna
82. Pozytywna teoria potwierdzenia: jak hipoteza może "wykazać się żywotnością"
83. Potwierdzalność. sprawdzalność i prawdopodobieństwo logiczne
84. Uwagi dotyczące użycia pojęć "prawdziwy" i "potwierdzony"
85. Droga nauki

UZUPEŁNIENIA
i. Definicja wymiaru teorii
ii. Ogólny rachunek częstości w klasach skończonych
iii. Wyprowadzenie pierwszej postaci dwumianu Newtona
iv. Metoda budowania modeli ciągów losowych
v. Rozważania dotyczące pewnego zarzutu.
Eksperyment dwuszczelinowy
vi. Uwagi na temat niepredyktywnych procedur pomiarowych vii. Uwagi dotyczące pewnego eksperymentu myślowego

NOWE UZUPEŁNIENIA
*i. Dwie noty o indukcji i demarkacji (1933-1934)
*ii. Nota na temat prawdopodobieństwa (1938)
*iii. O heurystycznym użyciu klasycznej definicji prawdopodobieństwa, zwłaszcza przy wyprowadzaniu ogólnego prawa mnożenia
*iv. Formalna teoria prawdopodobieństwa
*v. Derywacje w formalnej teorii prawdopodobieństwa
*vi. O obiektywnym nieładzie albo losowości
*vii. Prawdopodobieństwo zerowe oraz struktura subtelna prawdopodobieństwa i treści
*viii. Treść, prostota i wymiar
*ix. Potwierdzenie, waga świadectwa empirycznego i testy statystyczne
*x. Pojęcia uniwersalne, dyspozycje i konieczność przyrodnicza albo fizyczna
*xi. O użyciu i nadużyciu eksperymentów myślowych, szczególnie w fizyce kwantowej
*xii. Eksperyment Einsteina, Podolsky"ego i Rosena.
List od Alberta Einsteina
Indeks nazwisk
Indeks pojęć

503 strony, oprawa miękka